Ερωτήσεις απαντήσεις επί εργατικών θεμάτων

Δικαιούται άδεια μητρότητος και ειδική εξάμηνη άδεια προστασίας μητρότητος η υιοθετούσα τέκνο γυναίκα;

 Η άδεια μητρότητος το χρονικό δηλαδή διάστημα 8 εβδομάδων προ του τοκετού και 9 εβδομάδων μετά τον τοκετό συσχετίζεται με την εγκυμοσύνη και τον τοκετό και συνεπώς οφείλεται αποκλειστικά στην γυναίκα η οποία τίκτει τέκνο και όχι στην υιοθετούσα τέκνο.

Η εξάμηνη ειδική άδεια προστασίας της μητρότητος αποτελεί συνέχεια της αδείας μητρότητος και έχει θεσπισθεί αποκλειστικά για την τεκούσα και όχι για την υιοθετούσα τέκνο.

Οι θετοί γονείς παιδιών ηλικίας έως έξη ετών σύμφωνα με το άρθρο 8 της από 23.5.2000 ΕΓΣΣΕ έχουν το δικαίωμα του μειωμένου ωραρίου.

Στους θετούς γονείς επίσης εφαρμόζονται και όλες οι διατάξεις των άρθρων 49 έως 55 του Ν. 4075/12.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2014 τεύχος 1654 σελ. 1183, ΔΕΝ 2014 τεύχος 1657 σελ. 1419 και ΔΕΝ 2012 τεύχος 1602 σελ. 632 και τεύχος 1605 σελ. 864)

 Δικαιούνται αποζημιώσεως οι οικειοθελώς αποχωρούντες μισθωτοί μετά από 15ετία στον ίδιο εργοδότη;

 Σύμφωνα με το άρθρο 8 εδ. α΄ του Ν. 3198/55 μισθωτοί οι οποίοι συμπλήρωσαν 15ετή υπηρεσία στον ίδιο εργοδότη, καθώς και εκείνοι που συμπλήρωσαν το όριο ηλικίας μπορούν να αποχωρήσουν από την εργασία τους με την συγκατάθεση του εργοδότη τους λαμβάνοντες το ήμισυ της αποζημιώσεως που θα ελάμβαναν εάν απελύοντο χωρίς προειδοποίηση.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2012 τεύχος 1606 σελ. 978)

 Πόση είναι η διάρκεια της ελάχιστης ημερησίας ανάπαυσης;

Σύμφωνα με την υποπαράγραφο ΙΑ.14. εδ. 2 του Ν. 4093/12, για κάθε περίοδο είκοσι τεσσάρων (24) ωρών, η ελάχιστη ανάπαυση δεν μπορεί να είναι κατώτερη από έντεκα (11) συνεχείς ώρες. Η περίοδος των 24 ωρών αρχίζει την 00.01 και λήγει την 24.00 ώρα.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2014 τεύχος 1656 σελ. 1337 και ΔΕΝ 2012 τεύχος 1614 σελ. 1440)

 Επιτρέπεται η απασχόληση μισθωτών κατά τις ώρες μη λειτουργίας των καταστημάτων;

Σύμφωνα με την υποπαράγραφο ΙΑ.10.1.α. του Ν. 4093/12, κατά τις ώρες μη λειτουργίας των καταστημάτων επιτρέπεται η απασχόληση των μισθωτών αλλά απαγορεύεται κάθε συναλλαγή εντός αυτών. Μέχρι την τροποποίηση με τον Ν. 4093/12 απαγορευόταν η απασχόληση των μισθωτών καθώς και η συναλλαγή εντός αυτών κατά τις ώρες μη λειτουργίας των καταστηματων.

(Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2012 τεύχος 1614 σελ. 1436)

•  Πότε ο εργαζόμενος πατέρας έχει αυτοτελές δικαίωμα χρήσεως της αδείας φροντίδος παιδιού;
  Σύμφωνα με το άρθρο 2 της από 26-3-2014 ΕΓΣΣΕ ο εργαζόμενος πατέρας έχει αυτοτελές δικαίωμα χρήσεως της αδείας φροντίδος παιδιού (μειωμένο ωράριο) και με τις προϋποθέσεις που προβλέπονται από τις Εθνικές Γενικές ΣΣΕ εφ’ όσον η μητέρα εργάζεται με σχέση εξηρτημένης εργασίας ή αυτοαπασχολείται. Δεν δικαιούται αδείας ο πατέρας όταν η μητέρα δεν εργάζεται ή δεν αυτοαπασχολείται. 
  (Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2014 τεύχος 1654 σελ. 1183)
   Υπολογίζεται ο χρόνος αδείας άνευ αποδοχών ως χρόνος εργασιακής σχέσεως;
   Η άδεια άνευ αποδοχών δεν ρυθμίζεται από την εργατική νομοθεσία αλλά στηρίζεται στο άρθρο 361 ΑΚ περί ελευθερίας των συμβάσεων. Η λήψη της αδείας άνευ αποδοχών δεν στερεί στον μισθωτό το δικαίωμα λήψεως της κανονικής αδείας. Ο χρόνος αδείας άνευ αποδοχών λαμβάνεται υπόψη ως χρόνος υπηρεσίας για τον υπολογισμό της αποζημιώσεως καταγγελίας. Δεν λαμβάνεται υπόψη, πλην αντιθέτου συμφωνίας, ως προς τον υπολογισμό του χρόνου υπηρεσίας-προϋπηρεσίας για την χορήγηση μισθολογικών παροχών για τις οποίες προϋποτίθεται η συμπλήρωση  χρόνου πραγματικής υπηρεσίας.
  (Βλ. και Αλληλ. ΔΕΝ 2014, τεύχος 1648 σελ. 736)
   Τι οφείλεται για την απασχόληση κατά την 9η ώρα επί εκ περιτροπής εργασία;
   Το 9ωρο επιτρεπτής απασχόλησης την ημέρα αφορά το σύστημα του πενθημέρου και τον καθημερινά απασχολούμενο κάθε εβδομάδα. Ο απασχολούμενος επί λιγώτερες ημέρες έχει ως ανώτατο όριο ημερήσιας απασχόλησης το 8ωρο.   Συνεπώς η 9^η ώρα απασχόλησης του εργαζομένου και οι επόμενες ( 10^η ώρα κ.λπ.) θεωρείται ως υπερωρία για την οποία οφείλεται πρόσθετη αμοιβή σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου  74 παρ. 10 του Ν.3863/10.
  (Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2014, τεύχος 1642 σελ. 267)
   Με ποιές αποδοχές γίνεται ο υπολογισμός της αποζημιώσεως επί επιβαλλομένης μονομερώς εκ περιτροπής απασχολήσεως;
   Σε περίπτωση καταγγελίας της συμβάσεως εξηρτημένης εργασίας κατά την διάρκεια της μονομερώς επιβαλλομένης, από τον εργοδότη, εκ περιτροπής απασχολήσεως ο υπολογισμός της αποζημιώσεως απολύσεως γίνεται βάσει των τακτικών αποδοχών του τελευταίου μηνός υπό καθεστώς πλήρους απασχολήσεως.
  • (Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2013, τεύχος 1636 σελ. 1477)

     Τι είναι το ειδικό βιβλίο τροποποίησης ωραρίου εργασίας και υπερωριών;

     Με το άρθρο 14 του Ν. 4225/14 καθιερώνεται από 7.1.2014 η υποχρεωτική τήρηση από τους εργοδότες του ΕΙΔΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΩΡΑΡΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ και ΥΠΕΡΩΡΙΩΝ το οποίο δεν απαιτείται να θεωρείται από το ΣΕΠΕ. Στο βιβλίο αυτό αναγράφεται υποχρεωτικά οποιαδήποτε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργανώσεως του χρόνου εργασίας, πριν από την έναρξη πραγματοποιήσεώς της και απαιτείται υπογραφή του εργαζομένου.

    (Βλ. αναλυτικά στο ΔΕΝ 2014, τεύχος 1639 σελ. 74 και 75)

     Πόση άδεια δικαιούνται οι γονείς προς παρακολούθηση της σχολικής επιδόσεως των παιδιών τους;

     Με το άρθρο 4 της από 2.4.2008 ΕΓΣΣΕ ορίζεται ότι για κάθε παιδί ηλικίας μέχρι 16 ετών οι εργαζόμενοι γονείς δικαιούνται να απουσιάζουν χωρίς περικοπή των αποδοχών τους μετά από άδεια του εργοδότη ωρισμένες ώρες ή ολόκληρη την ημέρα από την εργασία τους μέχρι την συμπλήρωση τεσσάρων (4) εργασίμων ημερών κάθε ημερολογιακό έτος, συνολικά και για τους δύο γονείς προκειμένου να παρακολουθήσουν την σχολική επίδοση των παιδιών τους.

    (Βλ. αναλυτικά στο ΔΕΝ 2012, τεύχος 1607 σελ. 1053)

     Μπορεί να μεταφερθεί η άδεια του μισθωτού στο επόμενο ημερολογιακό έτος;

     Η άδεια πρέπει να χορηγείται μέχρι το τέλος του έτους στο οποίο αντιστοιχεί ανεξάρτητα από το αν ο μισθωτός υποβάλει ή όχι σχετική αίτηση και δεν επιτρέπεται μεταφορά της στο επόμενο έτος. Ο εργοδότης που δεν χορηγεί στον μισθωτό την ετήσια άδεια αναψυχής του μέχρι την λήξη του έτους στο οποίο αντιστοιχεί, υποχρεούται να καταβάλει σ’ αυτόν τις αντίστοιχες αποδοχές των ημερών αδείας. Με την πάροδο του έτους λοιπόν, η αξίωση για παροχή αυτούσιας αδείας μετατρέπεται σε χρηματική αξίωση.

    (Βλ. αναλυτικά στο ΔΕΝ 2013, τεύχος 1635 σελ. 1414)

     Αποτελεί ανυπαίτιο κώλυμα η κλήση του μισθωτού ως μάρτυρα στο δικαστήριο;

     Η κλήση του μισθωτού ως μάρτυρα ή ως ενόρκου είναι άσκηση υποχρεωτικού εκ του νόμου καθήκοντος και αποτελεί ανυπαίτιο κώλυμα. Επομένως ο μισθωτός διατηρεί την αξίωσή του επί τον μισθό σύμφωνα με τα άρθρα 657-658 ΑΚ.

    (Βλ. αναλυτικά στο ΔΕΝ 2012, τεύχος 1613 σελ. 1385)

     Δικαιούται ο μισθωτός να λάβει εκ νέου τον μισθό του όταν το ίδιο ανυπαίτιο κώλυμα συνεχίζεται στο επόμενο εργασιακό έτος;

     Ο μισθωτός διατηρεί την αξίωσή του για το μισθό μισού ή ενός του πολύ μηνός για την περίπτωση απουσίας του λόγω ανυπαιτίου κωλύματος. Εάν κατά την αλλαγή του εργασιακού έτους το κώλυμα συνεχίζεται εκ της αυτής αιτίας ο μισθωτός δεν δικαιούται να λάβει εκ νέου τον μισθό μισού ή ενός το πολύ μηνός. Δικαιούται να λάβει εκ νέου τον μισθό του βάσει των άρθρων 657-658 ΑΚ μόνο εάν μετά την αλλαγή του εργασιακού του έτους αλλάζει και το κώλυμα παροχής εργασίας.

    (Βλ. αναλυτικά ΔΕΝ 2013, τεύχος 1622 σελ. 440)

     Ποιες είναι οι προϋποθέσεις πραγματοποιήσεως νομίμων υπερωριών;

     Με τό άρθρο 80 του Ν. 4144/13 ορίζεται ότι για την νόμιμη υπερωρία εργαζομένων απαιτείται υποχρεωτική καταχώρηση πριν την έναρξη πραγματοποιήσεώς της, στο ΕΙΔΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΥΠΕΡΩΡΙΩΝ που τηρείται από τον εργοδότη. Ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιεί στο ΣΕΠΕ εντός του πρώτου 15νθημέρου κάθε μήνα το σύνολο των υπερωριών που πραγματοποιήθηκαν ανά εργαζόμενο, τον προηγούμενο μήνα. Το σχετικό έντυπο υποβάλλεται υποχρεωτικά, από 1.10.2013, ηλεκτρονικά.

    (Βλ. αναλυτικά στο ΔΕΝ 2013, τεύχος 1634 σελ. 1340)

     Πότε είναι επιτρεπτή η μονομερής μείωση των αποδοχών;

     Κατά τόν Ν. 4046/12 και το άρθρο 2 της ΠΥΣ 6/12, μετά την λήξη ή καταγγελία ΣΣΕ ή ΔΑ και μετά τήν πάροδο της τρίμηνης υποχρεωτικής παράτασής τους δηλαδή κατά την μετενέργεια, εξακολουθούν να ισχύουν από τους κανονιστικούς όρους μόνο οι όροι που αφορούν τον βασικό μισθό ή ημερομίσθιο, τα επιδόματα ωριμάνσεως, τέκνων, σπουδών και επικινδύνου εργασίας, ενώ παύει να ισχύει κάθε άλλο επίδομα.

    (Βλ. αναλυτικά στο ΔΕΝ 2013, τεύχος 1622 σελ. 461)

    
    

    ΠΗΓΗ: ΔΕΛΤΙΟΝ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ(περιοδικό) http://www.den.gr
  •