Αποζημίωση Πολιτών

Με τις νέες διατάξεις του Ν. 3242/2004 ΦΕΚ 102/24-5-2004 ΤΑ' , αφενός συμπληρώθηκαν ή αντικαταστάθηκαν ρυθμίσεις που αφορούν στις προθεσμίες διεκπεραίωσης υποθέσεων των πολιτών και αφετέρου θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά το δικαίωμα του πολίτη για πλήρη αποζημίωση από τη Διοίκηση, όταν ζημιώνεται από την καθυστέρηση διεκπεραίωσης της υπόθεσής του πρβλ ΣτΕ 2884/1999, 4776/97, 3651/2002,4343/2009.

 Με τον τρόπο αυτό επιδιώκεται η αποτελεσματικότερη λειτουργία των Δημοσίων υπηρεσιών και η ανταπόκριση του στελεχιακού δυναμικού τους στις αυξημένες προσδοκίες και τα νέα πρότυπα διοίκησης, που απορρέουν από την απαίτηση της κοινωνίας η διοίκηση να λειτουργεί άμεσα, ουσιαστικά και αξιόπιστα, ενώ εμπεδώνεται αντίστοιχα η εμπιστοσύνη των πολιτών στην επάρκεια και τη νομιμοποίηση των δημοσίων υπηρεσιών.

 Από τον ίδιο ως άνω Νόμο προβλέπεται, εάν κάποια υπόθεση δεν μπορεί να διεκπεραιωθεί στην κατά περίπτωση προβλεπόμενη προθεσμία, λόγω αντικειμενικής και ειδικά αιτιολογημένης αδυναμίας, η υπηρεσία οφείλει, μέσα σε πέντε (5) τουλάχιστον ημέρες πριν από την εκπνοή της προθεσμίας αυτής, να γνωστοποιήσει εγγράφως στον αιτούντα τους λόγους της καθυστέρησης, τον υπάλληλο που έχει αναλάβει την υπόθεση, τον αριθμό τηλεφώνου του για την παροχή πληροφοριών και κάθε άλλη χρήσιμη πληροφορία.
 Υπέρβαση των προθεσμιών για τη διεκπεραίωση υποθέσεων των πολιτών, όπως αυτές αναφέρονται ανωτέρω, συγχωρείται σε περίπτωση ανώτερης βίας καθώς και όταν ο ενδιαφερόμενος επικαλείται τη συνδρομή γεγονότων γνωστών στην υπηρεσία (π.χ.σε περίπτωση παγετού, κωλύματος συγκοινωνιών λόγω απεργίας, διαδήλωσης κλπ.).
 Ο εισαγωγικός νόμος του Αστικού Κώδικα ορίζει στο άρθρο 105 ότι «Για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του δημοσίου κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας που τους έχει ανατεθεί, το δημόσιο ενέχεται σε αποζημίωση, έκτος αν η πράξη ή η παράλειψη έγινε κατά παράβαση διάταξης που υπάρχει για χάρη του γενικού συμφέροντος.. ».
Κατά την έννοια της διάταξης αυτής γεννάται ευθύνη του Δημοσίου προς αποζημίωση για ζημία η οποία προκλήθηκε από την πλημμελή εκτέλεση η την παράλειψη εκτέλεσης από τα όργανα του Δημοσίου του επιβεβλημένου σ' αυτά εκ του νόμου καθήκοντος.
Περαιτέρω, κατά την έννοια της ίδιας διάταξης, η υποχρέωση του Δημοσίου προς αποζημίωση αίρεται μόνο αν η γενεσιουργός της ζημίας πράξη η παράλειψη ή υλική ενέργεια ή παράλειψη υλικής ενέργειας έλαβε χώρα κατά παράβαση διάταξης η οποία έχει θεσπισθεί αποκλειστικώς για χάρη του γενικού συμφέροντος όχι όμως και αν η παραβιασθείσα διάταξη αποβλέπει, παράλληλα με την προστασία του γενικού συμφέροντος, και στην προστασία ιδιωτικού συμφέροντος (ΣτΕ 28/2000) 

Περαιτέρω σύμφωνα με το άρθρο 103§1 του ισχύοντος Συντάγματος «Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι εκτελεστές της Θέλησης του Κράτους και υπηρετούν το Λαό, οφείλουν πίστη στο Σύνταγμα και αφοσίωση στην Πατρίδα...». Επειδή, κατά την έννοια των ανωτέρω συνταγματικών διατάξεων, συνιστά περιορισμό της ελευθερίας της οικονομικής και επαγγελματικής αναπτύξεως της προσωπικότητος, (άρθρο 5 § 1 του Συντάγματος) η άρνηση υπαγωγής του φορολογουμένου σε ευνοϊκά για αυτόν και το Δημόσιο μέτρα σχετιζόμενων με την ανάπτυξη αυτήν.

Ανεξαρτήτως των γενικών κατευθύνσεων και οδηγιών που τυχόν απευθύνονται από την Κυβέρνηση ή και τον Νομοθέτη (βλ. άρθρο 26 του Συντάγματος) προς τους δημοσίους υπάλληλους ως εκτελεστές της θελήσεως του Κράτους (βλ. άρθρο 103 §1 του Συνταγματος) και που αποσκοπούν εις την ομοιόμορφη από αυτούς εκτέλεση της κρατικής θελήσεως, προκειμένου να διασφαλισθή ο κατ' αρχήν σεβασμός της αρχής της ισότητος από την Διοίκηση.

 Πηγή:Τα φορολογικά μας δικαιώματα, του .Π.ΜΑΝΤΖΑΝΑ