Φόρος Μεταβίβασης Ακινήτων στους ημιυπαίθριους χώρους.

Η ΄Αποψη του Υπουργείου Οικονομικών για το θέμα των ημιυπαίθριων χώρων ως προς την Φορολογία Μεταβίβασης Ακινήτων εχει ως ακολούθως:
1. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 1078/1980, συμβάσεις αγοράς εξ ολοκλήρου και κατά πλήρη κυριότητα κατοικίας ή οικοπέδου απαλλάσσονται από το φόρο μεταβίβασης, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου.
Μεταξύ των αναγκαίων προϋποθέσεων για τη χορήγηση της απαλλαγής είναι η ύπαρξη νόμιμου κτίσματος και, συνεπώς, δεν είναι δυνατή η χορήγηση της απαλλαγής για αυθαίρετα κτίσματα, όπως οι «κλειστοί» ημιυπαίθριοι χώροι (ΣΧΕΤ. άρθρο 1 ΠΟΛ.1101/24.6.2010 Απόφασης ΥπΟικ, ΥπΟικ 1049825/242/Β0013/23.5.2001 και 1112840/736/Β0013/21.12.2007).

Περαιτέρω, με τις υπ’ αριθ.1026526/83/Β0013/ΠΟΛ.1046/9-3-2005, 1035134/102/Β0013/ΠΟΛ.1057/6-4-2005 και 1047581/133/Β0013/ ΠΟΛ.1073/9-5-2005 εγκυκλίους μας, οι οποίες εκδόθηκαν κατ’ εφαρμογή της υπ’ αριθ.622/2004 Γνωμοδότησης του Ν.Σ.Κ., καθώς επίσης και με τη με αριθ.ΠΟΛ.1114/19.7.2010 εγκύκλιο μας δόθηκαν οδηγίες σχετικά με τη φορολόγηση των ημιυπαίθριων και βοηθητικών χώρων. Με βάση τις ανωτέρω εγκυκλίους έγινε δεκτό ότι κρίσιμος χρόνος για τη διαπίστωση διαμόρφωσης ημιυπαίθριου ή βοηθητικού χώρου σε χώρο κύριας χρήσης είναι ο χρόνος φορολογίας, δηλαδή ο χρόνος σύνταξης του μεταβιβαστικού συμβολαίου, και, συνεπώς, εφόσον υφίστανται κατά το χρόνο αυτό «κλειστοί» ημιυπαίθριοι χώροι (ή βοηθητικοί χώροι που έχουν μετατραπεί σε χώρους κύριας χρήσης), υπάγονται σε φόρο μεταβίβασης.

2. Με τις διατάξεις του ν. 3843/2010 (άρθρα 5-10) παρέχεται η δυνατότητα πολεοδομικής ρύθμισης των «κλειστών» ημιυπαίθριων ή βοηθητικών χώρων και, ειδικότερα, προβλέπεται η καταβολή ειδικού προστίμου διατήρησης των χώρων αυτών για 40 χρόνια. Με βάση τις σχετικές διατάξεις του ν. 3843/2010 (άρθρο 6 παρ.6), οι ρυθμισθέντες χώροι που διατηρούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αυτού μπορούν να μεταβιβάζονται με την επισημείωση ότι αυτοί «ρυθμίστηκαν με τις διαδικασίες του ν. 3843/2010 και αρ. πρωτ. αίτησης ………/2010 της πολεοδομικής υπηρεσίας …………….» (ΣΧΕΤ. η με αριθ.5/3.5.2010 εγκύκλιος του ΥΠ.Ε.Κ.Α.).
Επίσης, με τη με αριθ.8/15.6.2010 εγκύκλιο του ΥΠ.Ε.Κ.Α. ορίζεται ότι για τους χώρους που θα υπαχθούν στη ρύθμιση του ανωτέρω νόμου, δε χορηγείται βεβαίωση ότι ο χώρος είναι κύριας χρήσης, αλλά ότι ρυθμίστηκε με το νόμο αυτόν (αριθ. 11). Περαιτέρω, διευκρινίζεται ότι τα θέματα φορολόγησης των χώρων που εμπίπτουν στη ρύθμιση είναι αποκλειστικής αρμοδιότητας του Υπουργείου. Οικονομικών (αριθ. 19).
3. Σχετικά με τη χορήγηση απαλλαγής α' κατοικίας σε ρυθμισθέντες με το ν. 3843/2010 χώρους, επισημαίνεται ότι από τις ανωτέρω διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίας προκύπτει ότι οι χώροι αυτοί παραμένουν αυθαίρετοι και μετά την υπαγωγή τους στη ρύθμιση. Η δυνατότητα τακτοποίησης που παρέχεται βάσει των σχετικών διατάξεων του ν. 3843/2010 αναφέρεται στην καταβολή ενός ειδικού προστίμου διατήρησης των χώρων αυτών για 40 χρόνια και όχι σε διαδικασία νομιμοποίησης τους.
Κατά συνέπεια, εφόσον δεν είναι νόμιμη η χορήγηση απαλλαγής α΄ κατοικίας σε αυθαίρετα κτίσματα, δεν μπορεί να επεκταθεί η απαλλαγή και στην επιφάνεια των «κλειστών» ημιυπαίθριων χωρούν (ή βοηθητικών χώρων που έχουν μετατραπεί σε χώρους κύριας χρήσης), έστω και αν έχουν υπαχθεί στην πολεοδομική ρύθμιση του ν. 3843/2010.